كاهش بيكاري زير چتر گردشگري
شايد تا ديروز از گردشگري به مثابه يك كالاي لوكس ياد ميشد اما در حال حاضر گردشگري به عنوان يك صنعت پيشتاز، نقش غيرقابل انكاري در رشد و شكوفايي اقتصاد كلان هر كشوري دارد.
سایت امید(پدیده)مینودشت-براي پي بردن به اهميت گردشگري به عنوان سومين منبع اقتصادي در جهان، كافي است كه بدانيم درآمد اين صنعت در كشورهاي پيشتازي مانند فرانسه با حدود 75 ميليون نفر گردشگر در سال 65 ميليارد دلار درآمد سالانه است. در رده پايينتر جدول اسپانيا قرار دارد كه در سال حدود 52 ميليون نفر به اين كشور وارد و 41 ميليارد دلار به اقتصاد اسپانيا كمك ميكنند.
كشورهاي توسعهيافته در حالي پيشتاز جذب گردشگران هستند كه به لحاظ استانداردهاي زندگي در حد قابل قبولي قرار دارند؛ با اين وجود در كشوري همچون ايران كه از بيكاري رنج ميبرد و از آن به عنوان مهمترين عامل فقر در كشور ياد ميشود، هنوز توجه جدي و برنامهريزي راهبردي براي اين صنعت بيبديل و بدون دود انجام نشده است.
چشماندازهاي جهان و ايران
براساس پيشبيني سازمان جهاني جهانگردي تا سال 2020 ميلادي تعداد جهانگردان دنيا به رقمي بيش از 1 ميليارد و 600 ميليون نفر خواهد رسيد و بيش از 50 درصد مشكل اشتغال در كشورهاي در حال توسعه از طريق توسعه اين صنعت قابل حل است.
در ايران نيز در سند چشمانداز ملي تاكيد شده است كه بايد در سال 1404دستكم 20 ميليون گردشگر جذب كنيم، اما اين مساله چه اندازه با واقعيتهاي امروز قابل تطبيق است، جاي نقد و بحث فراوان دارد. چون شواهد گوياي ضعف جدي در جذب گردشگر بويژه در ورود گردشگران خارجي هستند. در حال حاضر تنها حدود يك دهم درصد از تعداد كل گردشگران جهان متعلق به ايران است و اين رقم با توجه به انواع مختلف جاذبهها و وجود يك ميليون و 200 هزار اثر تاريخي موجود در كشور، رقم بسيار اندكي است. بدون شك تاكيد و اصرار فراوان بر جذب گردشگر و موفقيت در اين حوزه ميتواند، به ايجاد بسياري از مشاغل مرتبط بينجامد كه در اين صورت، به طور غيرمستقيم از بروز بسياري بحرانهاي جدي و خطرناك در جامعه جلوگيري ميشود.
زمينههاي ايجاد شغل
هماكنون در دنيا 200 ميليون شغل در صنعت گردشگري خدمات رساني ميكنند كه اين ميزان با گذشت زمان روند رو به رشدي دارد. در زمينه تنوع مشاغل تاكنون 12 هزار و 500 شغل مرتبط با گردشگري در دنيا تعريف شده است. در ايران نيز با برنامهريزي مناسب ميتوان به رقم قابل قبولي دست يافت. اگر...
براساس تحقيقات انجام شده ورود هر 10 گردشگر به يك منطقه گردشگرپذير، قابليت ايجاد يك شغل را دارد. با يك محاسبه ساده ميتوان پي برد كه ايجاد شغلي پايدار در اين حوزه بسيار كمهزينهتر از ساير حوزههاست. با توجه به رقم مزبور در نظر داشته داشته باشيد، به طور مثال در سال حدود 10 ميليون گردشگر داخلي (بومي) وارد استاني همچون مازندران (بويژه غرب استان) ميشوند. اين رقم ميتواند زمينهساز چند شغل باشد؟
حال با توجه به اهميت گردشگري، پيش از سرمايهگذاري براي ايجاد شغل در اين حوزه، نخست ما نيازمند محاسبه دقيق ميزان گردشگران هستيم. اين برآورد نيز منوط به توانايي مديران و سياستگذاريهاي آنان براي جذب گردشگران است. پس از اين مرحله بايد نيازهاي يك گردشگر را به دقت شناخت، نيازهاي پيش از سفر، در طول سفر، هنگام رسيدن به مقصد و... با توجه به گستردگي مشاغل در اين حوزه، در يك نگاه كلي 10 درصد كل مشاغل به طور مستقيم و يا غيرمستقيم به صنعت گردشگري وابسته هستند.
تاثير گردشگران بر اقتصاد ملي
گزارشهاي سازمان جهاني گردشگري نشان ميدهد كه در سال 2014 درآمد خاورميانه از صنعت توريسم به عددي نزديك به 700 ميليارد دلار ميرسد. بدون شك هر كشوري با تصاحب سهمي از اين رقم افسانهاي، ميتواند شاخصهاي زندگي مردمان خود را در ابعاد مختلف ارتقا دهد.
تاثير مستقيم توريسم بينالمللي بر اشتغال و در آمد ملي
مهمترين اثر مستقيم افزايش ورود توريست بينالمللي بر اقتصاد ملي، تزريق پول و تقاضا از منابع خارجي است.
با وجود دلايل غيرقابل انكار و نتايج مثبت گردشگري بر اقتصاد و درآمد ملي ديگر كشورها، به نظر ميرسد در وهله اول ارادهاي براي بهبود وضعيت فعلي گردشگري بينالمللي در كشورمان وجود ندارد. شايد دليل ساده آن درآمد بيدغدغه صنعت نفت است. اما كشوري مانند امارات كه از كشورهاي همجوار ما محسوب ميشود، با وجود صنعت نفت و درآمد افسانهاي آن، از درآمد گردشگري چشم پوشي نكرده است، تا جايي كه امروز به عنوان يكي از مقاصد مهم گردشگري در جهان شناخته ميشود. اين گونه برنامهريزيها در كشورهاي كوچك و غيرقابل مقايسه با مناطق گردشگري و ميراث فرهنگي ايران، هشداري جدي براي مسوولان اين حوزه در كشورمان است.
چرا موفق نيستيم؟
اين كه چرا پس از اين همه زمان، هنوز در ردههاي پايين جذب گردشگر در جهان قرار داريم؛ خود بحث بسيار كلان و تخصصياي است كه با وجود تاكيد فراوان قانون بر آن و ارائه راهكارهايي توسط كارشناسان، هنوز در زونكن بايگاني اداره متولي گردشگري خاك روزگار ميخورد. اگر چه ما در زمينه داشتن آثار تاريخي و جاذبههاي فرهنگي جزو ده كشور برتر جهان قرار داريم؛ اما بسياري از كارشناسان، رشد و شكوفايي در گردشگري جهان امروز را نه به داشتن منابع و ذخاير و جاذبههاي جهانگردي، كه به استفاده شايسته و تلفيق مناسب اقلام و اجراي درست قوانين اين صنعت فراگير مربوط ميدانند. چرايي و ريشههاي ناكامي در زمينه جذب گردشگر به عوامل متعددي همچون زيرساختهاي نامناسب، عدم تخصص، عدم تعريف و برنامه مورد توافق در دولتهاي مختلف، آموزش ناكافي، القاي حس ناامني در گردشگران و بيشمار عوامل و اندك راهحلهاي در ذهن ما بر ميگردد!
تصور و تاكيد صرف بر ايجاد امكانات، ساختن هتلهاي مجلل، پلاژ، تله كابين و... به تنهايي نميتواند عامل افزايش ميزان حضور گردشگران در يك مكان خاص باشند. در حقيقت كمتر كسي به منظور استفاده از امكانات و تسهيلات، چمدان سفرش را ميبندد؛ اما اين امكانات و تسهيلات اثر مستقيمي در ايجاد تمايل گردشگر به مسافرت و استفاده از جذابيتهاي مقصدي كه هدف اصلي وي است، دارد.
پس از ايجاد بسترهاي مورد نياز، تبليغات و معرفي جاذبههاي گردشگري ايفاكننده نقش اصلي در جذب و جلب گردشگران هستند. در اين زمينه تبليغات ما در مقايسه با تبليغات ساير كشورها براي صنعت گردشگريشان، بسيار ناچيز و درواقع در حد صفر است. تصور ميشود مديران گردشگري كشور ما تنها بر جذب يك نوع توريست اصرار دارند.گرچه در جذب همان گردشگر مذهبي كه مورد تاكيد فراوان مديران قرار دارد، باز هم آمارها بيانگر عدم موفقيت هستند. به نظر ميرسد تغيير ديدگاه مديران و بسط افق نگاه آنها ميتواند كمك بسياري به اين موضوع كند.
گرچه حضور و ورود گردشگران ميتواند زمينه بسياري از مشاغل، بويژه در حوزههاي خدماتي را مهيا كند، اما كارشناسان معتقدند، عدم دارا بودن تخصص شاغلان مراكز خدمات توريستي باعث ميشود گردشگران با مشكلهاي جدي مواجه شوند. با توجه به اينكه مهمترين عنصر ارتباطي افراد، زبان است تا زماني كه صاحبان و افراد شاغل در مراكز خدماتي، آشنايي با زبان خارجي ندارند، قطعا نميتوانند به گردشگران خارجي خدمات مناسبي ارائه دهند./فاطمه حامديخواهhttp://www.sporttourismiran.ir/